Việc giảm cân hiệu quả có thể là một thử thách lớn đối với nhiều người, đặc biệt là khi các biện pháp ăn kiêng và tập luyện không đem lại kết quả như mong muốn. Trong những năm gần đây, thuốc giảm cân đã trở thành một phương pháp hỗ trợ hiệu quả cho những người gặp khó khăn trong việc giảm cân chỉ thông qua chế độ ăn uống và luyện tập. Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc giảm cân không phải lúc nào cũng dễ dàng và có thể đi kèm với một số yếu tố cần phải cân nhắc kỹ lưỡng.
Trong bài viết này, chúng tôi sẽ cung cấp thông tin chi tiết về các loại thuốc giảm cân hiện có, cơ chế hoạt động, hiệu quả, và các vấn đề cần lưu ý khi sử dụng thuốc giảm cân.
Thuốc giảm cân là gì?
Thuốc giảm cân là các loại thuốc được kê đơn hoặc bán không cần kê đơn giúp giảm cân bằng cách tác động lên các yếu tố như cảm giác thèm ăn, hấp thu chất béo trong cơ thể hoặc tăng cường quá trình trao đổi chất. Các loại thuốc này chỉ được sử dụng khi thay đổi lối sống thông qua chế độ ăn uống và thể dục không đủ để giúp người dùng giảm cân. Hầu hết thuốc giảm cân cần có sự giám sát của bác sĩ và không nên sử dụng một cách tùy tiện.
Các loại thuốc giảm cân hiện nay
Hiện tại, có một số loại thuốc giảm cân đã được Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) phê duyệt, bao gồm:
- Thuốc GLP-1 Agonists: Các thuốc như liraglutide (Saxenda), semaglutide (Wegovy), và tirzepatide (Zepbound) thuộc nhóm thuốc GLP-1 agonists. Chúng hoạt động bằng cách giảm cảm giác thèm ăn và tăng cảm giác no, giúp người sử dụng tiêu thụ ít calo hơn. Semaglutide (Wegovy) còn được phê duyệt để giảm nguy cơ nhồi máu cơ tim và đột quỵ ở những người bị bệnh tim mạch và thừa cân hoặc béo phì.
- Orlistat (Xenical và Alli): Orlistat là một loại thuốc giúp giảm cân bằng cách ngừng hoạt động của một số enzyme trong hệ tiêu hóa, từ đó làm giảm lượng chất béo hấp thụ vào cơ thể. Orlistat có thể gây ra một số vấn đề về tiêu hóa như tiêu chảy và đầy hơi.
- Phentermine/Topiramate (Qsymia): Phentermine là một thuốc kích thích hệ thần kinh trung ương, giúp giảm cảm giác thèm ăn. Topiramate là một thuốc chống động kinh, giúp tăng cảm giác no và giảm cảm giác thèm ăn.
- Naltrexone/Bupropion (Contrave): Thuốc này kết hợp hai thành phần là bupropion, một loại thuốc chống trầm cảm, và naltrexone, giúp giảm thèm ăn bằng cách tác động vào các phần của não bộ liên quan đến việc kiểm soát ăn uống.
- Setmelanotide (Imcivree): Thuốc này được chỉ định cho những người có béo phì do các đột biến gen cụ thể, hoạt động bằng cách tăng cường hoạt động của các thụ thể trong não, giúp giảm cảm giác thèm ăn và giảm tiêu thụ calo.
Thuốc giảm cân có hiệu quả không?
Thuốc giảm cân có thể rất hiệu quả nếu được kết hợp với một chế độ ăn uống lành mạnh và luyện tập thể dục đều đặn. Theo các nghiên cứu, những người sử dụng thuốc giảm cân có thể giảm từ 5% đến 10% trọng lượng cơ thể, tùy thuộc vào loại thuốc và các yếu tố khác như mức độ tuân thủ chế độ ăn uống và luyện tập.
Ví dụ, một nghiên cứu cho thấy những người dùng semaglutide (Wegovy) kết hợp với thay đổi lối sống có thể giảm gần 15% trọng lượng cơ thể sau 68 tuần. Tương tự, trong một nghiên cứu với tirzepatide, người tham gia đã giảm 20% trọng lượng cơ thể sau 72 tuần điều trị.
Ưu điểm và nhược điểm của thuốc giảm cân
Ưu điểm:
- Hiệu quả khi kết hợp với thay đổi lối sống: Thuốc giảm cân có thể rất hiệu quả nếu kết hợp với chế độ ăn uống và thể dục hợp lý.
- Giảm các vấn đề sức khỏe liên quan đến béo phì: Một số thuốc giảm cân còn giúp cải thiện các vấn đề sức khỏe như tiểu đường type 2, huyết áp cao và cholesterol.
- Dễ dàng sử dụng thông qua các nền tảng telehealth: Nhiều loại thuốc giảm cân có sẵn qua các dịch vụ chăm sóc sức khỏe trực tuyến.
Nhược điểm:
- Không phù hợp cho mọi người: Một số người có thể không phù hợp sử dụng thuốc giảm cân, đặc biệt là những người có bệnh lý nền hoặc rối loạn ăn uống.
- Có thể gây tác dụng phụ nghiêm trọng: Một số thuốc có thể gây tác dụng phụ như buồn nôn, tiêu chảy, và tăng nhịp tim. Những tác dụng này có thể nghiêm trọng và cần sự giám sát của bác sĩ.
- Không phải là giải pháp lâu dài: Dù thuốc giảm cân có thể giúp giảm cân nhanh chóng, nhưng nếu ngừng sử dụng, người dùng có thể dễ dàng tăng lại cân nặng.
Cách sử dụng thuốc giảm cân an toàn và hiệu quả
Để thuốc giảm cân phát huy hiệu quả tối đa, bạn cần sử dụng chúng dưới sự giám sát của bác sĩ, kết hợp với chế độ ăn uống lành mạnh và một lịch trình luyện tập thể dục đều đặn. Dưới đây là một số lời khuyên khi sử dụng thuốc giảm cân:
- Thực hiện thay đổi lối sống: Thuốc giảm cân không phải là một phép màu. Bạn cần kết hợp thuốc với một chế độ ăn uống lành mạnh và thể dục đều đặn để có thể giảm cân hiệu quả.
- Theo dõi kết quả: Hãy ghi chép lại trọng lượng và tình trạng sức khỏe của mình để theo dõi tiến trình giảm cân.
- Tham khảo ý kiến bác sĩ: Trước khi bắt đầu sử dụng bất kỳ loại thuốc giảm cân nào, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để đảm bảo rằng thuốc phù hợp với tình trạng sức khỏe của bạn.
Lưu ý quan trọng khi sử dụng thuốc giảm cân
- Không nên tự ý sử dụng thuốc giảm cân: Thuốc giảm cân cần phải có sự chỉ định và giám sát của bác sĩ, đặc biệt là những loại thuốc mạnh như GLP-1 agonists.
- Chú ý đến tác dụng phụ: Một số tác dụng phụ có thể xảy ra, từ các vấn đề về tiêu hóa cho đến các vấn đề nghiêm trọng hơn như tổn thương thận hoặc bệnh tim.
- Lên kế hoạch duy trì sau khi ngừng thuốc: Sau khi ngừng thuốc giảm cân, bạn vẫn cần duy trì chế độ ăn uống lành mạnh và tập thể dục để duy trì cân nặng lý tưởng.
Thuốc giảm cân có thể là một công cụ hữu ích trong việc hỗ trợ giảm cân, nhưng không phải là giải pháp duy nhất. Để đạt được và duy trì cân nặng lý tưởng lâu dài, bạn cần kết hợp thuốc với chế độ ăn uống lành mạnh, tập thể dục và sự giám sát y tế. Hãy luôn tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng thuốc giảm cân và luôn tuân thủ các chỉ dẫn để đảm bảo sức khỏe và hiệu quả tốt nhất.
Tham khảo thêm bài viết: Duy trì cân nặng sau khi dừng semaglutide: Những lời khuyên quan trọng
